30 rocznica śmierci Władysławy Borkowskiej

18 stycznia 2024 r. mija 30 rocznica śmierci Władysławy Borkowskiej (1902-1994), bibliotekarki i bibliografa, organizatorki i wieloletniej kierowniczki Publicznej Biblioteki Instytutu Urbanistyki i Architektury, członka honorowego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, która wniosła duży wkład w ujednolicenie zasad katalogowania alfabetycznego zbiorów w bibliotekach polskich.

Urodziła się 27 kwietnia 1902 r. w Sielcach (woj. kieleckie). W 1920 r. uzyskała maturę w Gimnazjum im. Hoffmanowej w Warszawie (dokąd ok. 1910 r. przeprowadziła się rodzina). Studiowała historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, równolegle kończyła studia pedagogiczne, uzyskując dyplom nauczyciela szkół średnich. W 1927 r. – jeszcze przed oficjalnym powołaniem Biblioteki Narodowej – rozpoczęła pracę w zespole Stefana Dembego, przyszłego dyrektora BN. W BN pracowała przy „Urzędowym Wykazie Druków”. W tym czasie ukończyła dziewięciomiesięczny kurs bibliotekarski Związku Bibliotekarzy Polskich oraz zdała egzamin państwowy dla bibliotekarzy naukowych I kategorii.

W czasie wojny z przerwami pracowała w BN, jednocześnie uczestnicząc w działalności konspiracyjnej. Była członkiem Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Ukończyła kurs dla szyfrantów, rozszyfrowywała meldunki dowództwa, które przekazywała łączniczkom. W czasie Powstania Warszawskiego prowadziła kursy dla szyfrantów. Po upadku powstania wraz z rodziną została wysiedlona z Warszawy, do której powróciła na początku 1945 r. i włączyła się do pracy grupy bibliotekarzy zabezpieczających księgozbiory prywatne w zburzonej Warszawie.

1 kwietnia 1945 r. rozpoczęła pracę w Bibliotece Technicznej Biura Odbudowy Stolicy, która po wielu zmianach przekształciła się w Publiczną Bibliotekę Instytutu Urbanistyki i Architektury. Przez kilka lat pracowała jeszcze w BN jako dietariuszka. W tym czasie zajmowała się problemami ujednolicenia zasad katalogowania alfabetycznego zbiorów w bibliotekach polskich. W 1946 r. ukazała się praca W. Borkowskiej i J. Grycza Skrócone przepisy katalogowania alfabetycznego, będąca podstawowym przewodnikiem dla bibliotekarzy i bibliografów przez wiele lat. Wydawnictwo miało kilka wydań. Pod jej kierownictwem Biblioteka IUA stała się jedną z największych bibliotek z dziedziny urbanistyki i architektury w kraju, otwartą dla szerokich rzesz czytelników, z bogatym piśmiennictwem polskim i zagranicznym.

Aktywnie działała w organizacjach zawodowych i społecznych: Związku Bibliotekarzy Polskich, Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich i Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. Została honorowym członkiem SBP. Była autorką wielu artykułów zamieszczanych w czasopismach, rozdziału Katalog alfabetyczny w podręczniku Bibliotekarstwo naukowe, a także haseł biograficznych w Polskim słowniku biograficznym. Wraz z Jadwigą Czarnecką zredagowała dwa pierwsze tomy wydawnictwa Biblioteki powszechne przeznaczonego dla pracowników mniejszych i średnich bibliotek publicznych.

Zmarła 18 stycznia 1994 r., została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

E.B., J.S.